Welke voordelen en risico’s horen bij duurzaam beleggen?

Bij beleggen in duurzame fondsen horen zowel aantrekkelijke voordelen als specifieke risico’s die beleggers zorgvuldig moeten afwegen.

De voordelen van duurzaam beleggen omvatten:

• Dubbel rendement: Het primaire voordeel is de mogelijkheid om zowel financieel rendement als een meetbare positieve maatschappelijke en ecologische impact te realiseren, wat een win-win strategie kan zijn.
• Risicovermindering op lange termijn: Duurzaam opererende bedrijven zijn vaak beter voorbereid op toekomstige milieu- en sociale uitdagingen en regelgeving, wat kan leiden tot stabielere rendementen op de lange termijn en een verminderd beleggingsrisico.
• Belastingvoordelen: In Nederland kunnen beleggingen via specifieke groenfondsen in aanmerking komen voor belastingvoordeel, zoals vrijstelling van vermogensbelasting of heffingskortingen, wat het financiële plaatje verder verbetert.
• Aansluiting bij waarden: Het stelt beleggers in staat om hun spaargeld als hefboom voor verandering te gebruiken en te investeren in projecten die bijdragen aan een duurzamere wereld en economische houdbaarheid, conform hun persoonlijke waarden.

Echter, er zijn ook specifieke risico’s verbonden aan duurzaam beleggen:

• Greenwashing: Een significant risico is greenwashing, waarbij fondsen of bedrijven zich duurzamer voordoen dan ze daadwerkelijk zijn, wat kan leiden tot risico op onvoldoende financieel rendement en een misleidende maatschappelijke impact. De noodzaak tot aantoonbare duurzaamheidsclaims vanaf 2025-05-21 is hier een reactie op.
• Beperkte diversificatie: Het uitsluiten van bepaalde sectoren (zoals fossiele industrieën) kan beleggingsrisico verhogen door verminderde spreiding van beleggingen, hoewel het ook blootstelling aan bepaalde risico’s kan verminderen.
• Marktrisico’s: Net als bij elke vorm van beleggen, bestaat het risico van schommelingen in marktvraag en algemene financiële risico’s die de waarde van de belegging negatief kunnen beïnvloeden, inclusief het verlies van inleg, deels of geheel.
• Mogelijke onderschatting van risico’s: Beleggers kunnen, verleid door aansprekende duurzame verhalen, mogelijke onderschatting van beleggingsrisico’s vertonen, waardoor zorgvuldig onderzoek naar het risicoprofiel essentieel blijft.

Hoe kies je de juiste duurzame fondsen voor jouw portefeuille?

Om de juiste duurzame fondsen voor jouw portefeuille te kiezen, is het essentieel om eerst je persoonlijke duurzaamheidsdoelen en overtuigingen helder te krijgen. Wat jij ‘duurzaam’ vindt, bepaalt welke fondsen het beste bij je passen. Vervolgens focus je op fondsen die transparant zijn over hun beleggingsstrategie en strikt voldoen aan ESG-criteria (Milieu, Sociaal en Bestuur), en daarbij ook de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties in acht nemen. Cruciaal hierbij is grondige due diligence; ga niet alleen af op de naam of het label, maar test de duurzaamheidsclaims door de inhoud en ESG-kenmerken van de onderliggende beleggingen te analyseren om greenwashing te voorkomen, zeker met de nieuwe regels vanaf 2025-05-21 die aantoonbare duurzaamheidsclaims vereisen.

Voor een robuuste portefeuille is spreiding noodzakelijk: combineer verschillende duurzame fondsen, zoals microkredietfondsen, en duurzame obligatie- en aandelenfondsen, om een goed gediversifieerde beleggingsportefeuille op te bouwen die minder risico en mogelijk een beter rendement op lange termijn biedt. Lees altijd het Essentiële-informatiedocument (EID) van de fondsen; dit geeft inzicht in de specifieke beleggingen, risico’s en kosten. Onthoud dat beleggen in duurzame fondsen het beste werkt met een langetermijnvisie, waarbij je naast financieel rendement ook streeft naar een meetbare positieve maatschappelijke en ecologische impact.

Welke duurzame fondsen zijn populair en betrouwbaar in Nederland?

In Nederland wint beleggen in duurzame fondsen snel aan populariteit, gedreven door een groeiende wens bij beleggers om een positieve impact op de planeet te maken en tegelijk financieel rendement te behalen; maar de betrouwbaarheid van de claims vraagt om extra aandacht. Het aantal beschikbare duurzame fondsen is de afgelopen drie jaar met ruim de helft toegenomen, waarbij 70% van de particuliere beleggers duurzaam beleggen belangrijk tot zeer belangrijk vindt en 56% van de Nederlandse beleggers bewust kiest voor duurzame opties ten opzichte van vijf jaar geleden. Grote Nederlandse pensioenfondsen tonen ook een duidelijke voorkeur voor groen en duurzaam beleggen.

Echter, het identificeren van werkelijk betrouwbare duurzame fondsen kan een uitdaging zijn. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) waarschuwde reeds in augustus 2021 dat de duurzaamheidsclaims van veel fondsen in Nederland twijfelachtig zijn en dat een grote meerderheid onvoldoende bewijs kon leveren voor hun duurzame handelen. Sterker nog, onderzoek van Follow the Money en Investico toonde voor april 2024 aan dat meer dan 40% van de ‘duurzame’ Europese beleggingsfondsen, waaronder Nederlandse, nog steeds in fossiele industrieën investeerde, wat hun claims tegenspreekt. Dit onderstreept het belang van kritische analyse van fondsen die claimen duurzaam te zijn, zoals eerder vermeld op deze pagina.

Ondanks deze uitdagingen zijn er wel fondsen en aanbieders die zich onderscheiden. Zo staat ASN bekend om duurzame beleggingsfondsen die aardig zijn voor mens en milieu. Voorbeelden van specifieke fondsen die al eerder genoemd zijn en in de Nederlandse context relevant zijn, omvatten het Triodos Groenfonds, het OHRA Milieutechnologiefonds en het ASN-Novibfonds. In de beleggingswereld worden ‘Gold-rated’ duurzame fondsen vaak als de best presterende gezien. Rapporten van bijvoorbeeld ‘De Kritische Belegger’ selecteren jaarlijks duurzame fondsen en ETF’s met een bewezen verleden of hoge verwachtingen. Daarnaast zijn Nederlandse vastgoedfondsen over het algemeen duurzamer dan hun Europese tegenhangers, en fondsen van partijen zoals Triodos, BNP Paribas en ASN spelen een actieve rol in de financiering van duurzame zonne-energieprojecten en windmolens. Dit laat zien dat er, met zorgvuldig onderzoek, wel degelijk populaire en betrouwbare opties zijn.

Hoe start je met beleggen in duurzame fondsen via een broker?

Om te beginnen met beleggen in duurzame fondsen via een broker, start je met het kiezen van een geschikte broker die gespecialiseerd is in of een breed aanbod heeft aan duurzame beleggingsopties. Zoek naar brokers die diverse duurzame beleggingsfondsen en ESG-ETF’s aanbieden, aangezien banken en fondsbeheerders hierin steeds meer mogelijkheden presenteren. Nadat je een broker hebt gekozen, open je een beleggingsrekening en stort je geld, waarna je de fondsen kunt selecteren die passen bij jouw persoonlijke duurzaamheidsdoelen en risicoprofiel. Platforms zoals Binck, Knab en DEGIRO staan bekend om het aanbieden van duurzamere beleggingsopties, waaronder duurzame beleggingsfondsen en ETF’s die beleggingen makkelijker spreiden over verschillende groene investeringen. Let daarbij goed op de transparantie van fondsen en hun aantoonbare duurzaamheidsclaims, zeker nu dit vanaf 2025-05-21 wettelijk verplicht is voor fondsen die zichzelf ‘duurzaam’ noemen. Voor beginners kan het investeren in gediversifieerde duurzame fondsen of ETF’s, of het gebruikmaken van een duurzame Robo-Advisor, een toegankelijke manier zijn om met een kleiner budget toch verantwoord te beleggen.

Wat zijn de kosten en financiële prestaties van duurzame fondsen?

De kosten van duurzame fondsen kunnen over het algemeen iets hoger liggen dan die van traditionele fondsen, met name door de intensievere analyse en rapportage, maar hun financiële prestaties zijn vergelijkbaar tot soms zelfs beter dan conventionele fondsen, en vaak ook risico-gecorrigeerd. De hogere kosten zijn vaak een gevolg van de uitgebreidere processen die nodig zijn voor verantwoord beleggen in duurzaam fondsen denk hierbij aan de kosten voor het verzamelen van gedetailleerde ESG (Milieu, Sociaal en Bestuur) data, de constructie van een duurzame beleggingsstrategie, de inzet van ethische commissies en de significant hogere auditkosten (soms tot zes keer zo hoog) om te voldoen aan strikte Europese rapportageverplichtingen zoals SFDR artikel 8 en 9 en de EU Taxonomie. Deze kosten verminderen het uiteindelijke netto rendement voor de belegger, al tonen onderzoeken wel aan dat lagere fondskosten een betrouwbare indicator kunnen zijn voor een hogere kans op toekomstig beter rendement. Gelukkig zijn er ook duurzame wereldindexfondsen en duurzame ETF’s beschikbaar die bekend staan om hun relatief lage beheerskosten.

Wat de financiële prestaties betreft, tonen diverse studies, waaronder die van de Universiteit van Maastricht en Morningstar, aan dat duurzame fondsen gemiddeld niet onderdoen voor conventionele fondsen en in de afgelopen jaren vaak zelfs beter hebben gepresteerd. Duurzame fondsen hebben de dubbele doelstelling om zowel financieel rendement te behalen, idealiter beter dan hun benchmark, als een meetbare positieve maatschappelijke en ecologische impact te realiseren. Ze moeten voldoen aan strenge duurzaamheidsbeoordelingen naast de voor risico gecorrigeerde rendementscriteria. De superieure prestaties worden deels toegeschreven aan het feit dat bedrijven die duurzaam opereren vaak beter voorbereid zijn op toekomstige regelgeving en profiteren van langetermijntrends zoals klimaatverandering en energietransitie. Wel is het belangrijk om te weten dat duurzame fondsen die bepaalde sectoren uitsluiten, zoals fossiele industrieën, minder goed kunnen presteren in periodes van een opleving in die specifieke, uitgesloten sectoren, zoals de oliesector.

Hoe beoordeel je de transparantie en geloofwaardigheid van duurzame fondsen?

De transparantie en geloofwaardigheid van duurzame fondsen beoordeel je door kritisch te kijken naar hun beleggingsstrategie, de onderliggende activa en hun rapportage, aangezien dit essentieel is om vertrouwen op te bouwen en greenwashing te voorkomen. Een betrouwbare beoordeling omvat vaak een analyse gebaseerd op vijf pijlers: expliciete ESG-doelstellingen, de duurzame kenmerken van de portefeuille, de kwaliteit van het duurzaamheidsonderzoek door het fonds, actief aandeelhouderschap (stemgedrag en engagement met bedrijven), en de transparantie van rapportages over deze aspecten. Om de authenticiteit en effectiviteit van duurzame fondsen te verifiëren, moeten beleggers toegang krijgen tot heldere en begrijpelijke rapportages over de duurzaamheidsinspanningen, de gebruikte methodologie en de dataverzameling. Voer een zorgvuldige fondsselectie uit door de duurzaamheidsclaims niet alleen op labels te geloven, maar de inhoud en ESG-kenmerken van de onderliggende beleggingen te analyseren en vragen te stellen over hun engagementstrategieën en hoe ze omgaan met klimaatrisico’s. Beheerders van beleggen duurzaam fondsen toetsen hun beleggingen minimaal eenmaal per jaar aan duurzaamheidsnormen, wat extra zekerheid biedt, en vanaf 2025-05-21 zijn fondsen met duurzaamheidsclaims zelfs wettelijk verplicht dit aantoonbaar te maken.

ING beleggen: duurzame opties en mogelijkheden bij ING

Bij ING zijn er verschillende duurzame opties en mogelijkheden voor beleggers die willen beleggen in duurzaam fondsen, zowel voor zelfstandige beleggers als via beheerde portefeuilles. Klanten kunnen bijvoorbeeld kiezen voor de strategie ‘Duurzaam’ binnen ING’s Beleggen met Beheer. Dit is een van de vier beleggingsstrategieën die specifiek is ontworpen voor de maatschappelijk bewuste belegger, en richt zich op investeringen in thema’s zoals alternatieve energie en schoon drinkwater om een positieve impact te realiseren naast financieel rendement. Voor beleggers die zelf hun keuzes willen maken, biedt zelf beleggen via ING de flexibiliteit om maatschappelijk verantwoorde investeringen en duurzame fondsen te selecteren, waarbij ING ondersteuning biedt met tips en toegang tot de ING-opinie over de laatste beursontwikkelingen via de Mobiel Beleggen App. Het beleggingsplatform van ING wordt verder gekenmerkt door een combinatie van toegankelijkheid, educatie en innovatie, inclusief handige tools om kosten en potentieel rendement te berekenen.

Pensioen beleggen met duurzame fondsen: wat zijn de kansen?

Pensioen beleggen met duurzame fondsen biedt volop kansen om uw financiële toekomst veilig te stellen en tegelijkertijd een positieve bijdrage te leveren aan een duurzamere wereld. Vanwege de inherente focus op de lange termijn sluit duurzaam beleggen perfect aan bij pensioenopbouw, waar tijd een cruciale factor is. Onderzoeken tot en met 2023 in Nederland tonen aan dat duurzaam beleggen door pensioenfondsen op termijn minstens hetzelfde rendement, en soms zelfs een hogere opbrengst, kan opleveren als traditioneel beleggen. Dit komt deels doordat beleggingsfondsen met een duurzame focus profiteren van langetermijntrends zoals klimaatverandering en de energietransitie.

Steeds meer pensioenfondsen zien in dat zij geen andere keuze hebben dan volledig te investeren in de duurzaamheidstransitie; dit is noodzakelijk om een zo goed mogelijk pensioen voor hun deelnemers veilig te stellen en vermijdbare risico’s uit te sluiten. Voor individuele beleggers betekent dit dat er steeds meer betrouwbare en volledig duurzame opties beschikbaar zijn. Zo zijn er duurzame beleggingsfondsen voor lijfrente pensioen die specifiek investeren in bedrijven met sterke milieu-, sociale en governance-praktijken. Bovendien passen pensioenspaarproducten met duurzame fondsen en een beoogde einddatum vaak automatisch de activaallocatie aan naarmate uw pensioenleeftijd dichterbij komt, met een doorlopende integratie van ESG-factoren. Dit soort beleggen duurzaam fondsen via bijvoorbeeld duurzame indexfondsen kan bovendien kosten besparen ten gunste van uw pensioen.

Zakelijk beleggen in duurzame fondsen: hoe pak je dat aan?

Zakelijk beleggen in duurzame fondsen begint met het helder definiëren van de duurzaamheidsdoelstellingen van uw onderneming en een grondige analyse van fondsen die hierbij aansluiten. Bedrijven die kiezen voor beleggen duurzaam fondsen streven naar zowel financieel rendement als een aantoonbare positieve maatschappelijke en ecologische impact, bijvoorbeeld door te investeren in duurzame energie, grondstoffen of watermanagement. Een belangrijk voordeel voor zakelijke beleggers is de mogelijkheid tot belastingvoordeel via specifieke groenfondsen, zoals vrijstelling van vermogensbelasting of heffingskortingen, wat de totale financiële prestatie kan verbeteren. Gezien de waarschuwingen voor greenwashing, is het cruciaal om, zeker met de nieuwe regels vanaf 2025-05-21, zorgvuldig te controleren of een fonds daadwerkelijk uitsluitend in duurzame bedrijven belegt, zonder bijvoorbeeld fossiele brandstoffenwinning. Diversificatie via een gevarieerd scala aan groene initiatieven, aangeboden door steeds meer banken en fondsbeheerders, is essentieel om risico’s te spreiden.

Veelgestelde vragen over duurzaam beleggen en fondsen

Wat betekent duurzaam beleggen precies?

Duurzaam beleggen betekent investeren waarbij je, naast het nastreven van financieel rendement, ook expliciet rekening houdt met de positieve impact op mens, milieu en maatschappij. Het is een beleggingsstrategie waarbij je kapitaal werkt voor een duurzamere wereld door te investeren in bedrijven en projecten die bijdragen aan onder meer goed bestuur, eerlijke arbeidsomstandigheden of milieubescherming, zoals schone energie. Hoewel de specifieke invulling van ‘duurzaam’ persoonlijk kan verschillen, en dit ook spanningen in de definitie kan veroorzaken, vereist beleggen duurzaam fondsen vrijwel altijd een langetermijnperspectief. Deze aanpak combineert de wens voor financiële groei met de overtuiging dat ethisch en maatschappelijk verantwoord handelen op de lange termijn zinvol is.

Hoe meet je de impact van duurzame fondsen?

De impact van beleggen duurzaam fondsen meten is, ondanks gedetailleerde rapportage, een complex proces. Een veelgehoord kritiekpunt op duurzame fondsen is juist dat het duurzame effect soms moeilijk meetbaar blijft. Desondanks publiceren veel duurzame beleggingsfondsen en -producten regelmatig impactrapporten, duurzaamheidsindices en voetafdrukcijfers. Deze documenten geven inzicht in de duurzaamheidsprestaties dankzij strikte impact-selectiecriteria, zoals de reductie van broeikasgassen, respect voor mensenrechten en het herstel van overbelaste hulpbronnen. Het is daarbij cruciaal dat fondsen ook hun onafhankelijke negatieve impact op ecologische of sociale doelstellingen evalueren, vaak getoetst aan internationale kaders zoals de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen en de VN leidende principes inzake bedrijfsleven en mensenrechten.

Welke stappen moet ik nemen om duurzaam te beleggen?

Om te starten met beleggen in duurzaam fondsen, begin je met het helder definiëren van jouw persoonlijke duurzaamheidsdoelen; wat vind jij precies belangrijk voor mens, milieu en maatschappij? Vervolgens is het essentieel om je goed te informeren over de diverse beleggingsstrategieën en -vormen die beschikbaar zijn voor duurzaam beleggen. Daarna onderzoek je specifieke duurzame beleggingsfondsen of ETF’s die jouw waarden weerspiegelen en voldoen aan strenge ESG-criteria. Zodra je een selectie hebt gemaakt, zorg je voor voldoende diversificatie over verschillende sectoren en regio’s om risico’s te spreiden en rendementen te maximaliseren. Een laatste, maar doorlopende stap is het regelmatig monitoren en evalueren van je beleggingen om te zien of ze nog steeds aansluiten bij je doelen en waarden.

Hoe vergelijk ik duurzame fondsen op Trade.nl?

Op Trade.nl vind je de informatie en brokers om beleggen duurzaam fondsen effectief te vergelijken, zodat je een keuze maakt die past bij jouw financiële en duurzaamheidsdoelen. Hoewel Trade.nl je doorverwijst naar geschikte brokers, leer je hier welke aspecten cruciaal zijn voor een goede vergelijking, vaak ondersteund door de fondsvergelijker tool die brokers aanbieden. Deze tool helpt je bij het analyseren van de risico’s en mogelijke rendementen per fonds, maar ook bij het beoordelen van de diepgang van de duurzaamheidsclaims. Je kunt kijken naar de duurzaamheidswaardering van fondsen, die kan variëren van ‘licht groen’ tot ‘donker groen’, en controleren of een fonds daadwerkelijk inzet op concrete criteria zoals de reductie van broeikasgassen, eerlijke arbeidsomstandigheden, het weren van dwangarbeid en het herstel van overbelaste hulpbronnen. Raadpleeg altijd het Essentiële-informatiedocument (EID) van de fondsen voor specifieke details over beleggingen, kosten en risico’s voordat je via een broker een beslissing neemt.